Ang Walang Kamatayang Lola

Ang Walang Kamatayang Lola
Isang Dakilang Pamana

Sinung hindi nakakakilala kay Lola Basyang? Isang character na ginawa ni Severino Reyes, Ama ng Sarsuelang Tagalog at kilalang Mandudula. Unang binuhay ang karakter ni Lola Basyang sa Liwayway Magazine noong Mayo 22, 1925, sa unang kwentong "Ang Plawtin ni Pereking" at nagpatuloy hanggang 1942. Umabot nang halos limandaang kwento, sa aking teyorya, marahil kung hindi sumiklab ang ikalawang gerang pandaigdigan siguro ay mas tatagal at marahil umabot ang bilang ng kwento hanggang isang libo.

Ayon sa librong  "Mga Kwento ni Lola Basyang" na pinublish ng Tahanan Books, ang insperasyon ni Lola Basyang ay mula nang minsang mainbita si Severino at kanyang anak na si Pedrito  sa tahanan ng mga Zamora sa Quiapo, Maynila upang maghapunan, at matapos kumain ay nakita nya si Gervecia Guzman Zamora o Lola Basyang na tinitipon ang kanyang mga apo upang kwentuhan, uupo ito sa tumba-tumba at gagawa ng nganga at ngunguyain ito habang nagkukwento. At napagalaman ni Severino o Don Binoy na gabi-gabi itong ginagawa ng maglolola.

                      Kilala ko lang dati si Lola Basyang bilang isang Lola Basyang, isang lolang nagkukwento habang nakaupo sa kanyang tumba-tumba bukod dun wala na. Hindi ko kilala si Don Binoy, wala akong alam ni isang kwentong ginawa nya at marahil kung nakabasa na ako dati ng mga alamat ng iba pa nyang kwento, hindi ko alam kung gaano kalaki ang importansya nito hindi lang isang simpleng kwentong pambata kung hindi halaga bilang isang literatura.

Buti na lang talaga naligaw ako sa booth ng Tahanan Books noong nakaraan Manila International Book Fair,  nagpublish sila ang dalawang librong antolohiya ng mga kwento ni Lola Basyang sa orihinal nitong lenggwahe at muling binuksan ang pinto ang mundo ng mga alamat, kababalaghan, mahika at mga kaharian.

Kada libro ay naglalaman ng labing dalawang kwento, mga piling kwento mula sa halos limang daang likha ni Don Binoy. Sa ngayon, nasa volume 2 palang ang serye ng libro sana ay may kasunod pa ito.

Madali at nakakaaliw basahin ang libro medyo may kalaliman lang ang ilang mga katagang ginamit sa mga kwento. Sa unang libro palang marami na akong naging paboritong kwento,

"Lokohan sa Langit" isang kwento kung papaano kanapasok ang isang doktor at abugado sa Langit na ayon kay San Pedro ay hindi nila kailangan roon dahil walang nagkakasakit at walang kaguluhan para kailanganin ang isang abugado.

"Ang Walong Bulag" ang pakikipagsapalaran ng walong bulag sa buhay, nakakatuwa ito, ito ang paborito ko sa volume 1 ng antolohiya. Hindi ko na sasabihin pa kung bakit, kailangan mong basahin para malaman kung bakit.

"Pedrong Walang Takot" isang napakalaking kabalbalan ng ginawa ng mga magulang ni Pedro pero hindi iyon naging hadlang sa kanyang pakikipagsapalakan at sa kanyang walang hanggang tapang. Nakakatuwa rin ang kwentong ito, dito pipilitin ni Pedrong pahigain ang patay dahil ito ay biglang bumangon ika nya patay ka na dapat ay humiga na lang sa iyong kabaong. Haha!

"Ang Mahiwagang Kuba" Titulo palang tila nakakatuwa na, pero bukod dun, may kakaibang anyaya ang kwentong ito.

"Mariang Makiling" Ang kwento ng diwata ng bundok ng Makiling sa Laguna. Kung papaano naligaw sa mundo ni Maria ang isang taga lupa o tao.

Sa volume 2 ng libro, narito ang mga naging paborito ko at mga nagustuhan kong kwento.

"Ang Plawtin ni Pereking" ito ang unang kwento ni Lola Basyang at pakikipagsapalaran ni Pereking para iligtas ang kanyang mga gahamang kapatid.

"Ang Sula ng Sawa" kwento ng isang lalaking may kakambal na ahas, ayon rin sa ating kwento o mito may dala itong swerte at kamalasan, pero ibang kaswertehan at pakikipagsapalaran ang laman ng kwento.

"Prinsipeng Mapaghanap" paano nga ba umibig?Isang prinsipeng pala pintas na naghahanap ng kanyang mapapangasawa. Isang kwento sa paghahanap ng isang pagibig na nauwi sa ulirang pagibig.

"Binibining Tumalo sa Hari" may pagkafeminista pala si Lola Basyang, sa kwentong ito, pinapakita ang kakayahan ng isang babae na hindi dapat nagpapatalo kahit pa sa isang hari.

"Ang Tatlong Nagpaligsahan"  kahawig nito ang "Lokohan sa Langit" ay elemento ng panlilinlang pero magandang kwento.

Maganda lahat ng kwentong nasa libro, piling-pili ito at walang tapon. Noong una ko nga itong binasa, naghahanap ako ng magandang aral sa kwetong, mga moral lesson pero wala agad akong nakita bagkus iba ang nakita ko, ang kagandahan ng likha ni Don Binoy, ang pagbubukas muli ang aking imahinasyon at pagpapaalala sa akin ng mga bagay na nalimot ko nang ako ay magkagulang na.
Salamat na lang talaga ay meron tayong Walang Kamatayan Lola.

Book Hoarding

Manila International Book Fair 2012 Book Hoard :)

Medyo huli na ito! Pero oks lang, gusto ko lang ipagyabang ang nabili ko sa MIBF. (Aminin na natin. Diba? ayun din naman ang dahilan kung bakit ka nagpopost ng mga larawan sa mga blog entries natin? Hindi lang para i-share at ipa-appreciate kung hindi para rin maipagyabang.) At eto na nga, pinagmamalaki kong ibahagi sa buong cyberspace ang mga nabili kong libro!

Pulos lokal books ang nabili ko, wala akong binili kahit isang foriegn na libro. Wala akong amor sa kanila. Joke lang, Haha. Mas gusto ko kasi ang Phil-Lit at isa pa bihira ako makakita ng lokal na librong naka sale at meron namang Booksale para sa mga foreign na libro.

Listahan mula itaas pababa.
Ang Kanilang mga Sugat - Genoveva Edroza-Matute
Ang Huling Dalagang Bukid at Ang Authobiography na Mali Isang Imbestigasyon - Jun Cruz Reyes
Caves and Shadow - Nick Joaquin
Summer Soltice and Other Stories - Nick Joaquin
Reportage on Lovers - Quijano de Manila(Nick Joaquin)
Reportage on Crime - Quijano de Manila(Nick Joaquin)
Candido's Apocalypse - Nick Joaquin
Mayday Eve and Other Stories - Nick Joaquin
Palasyo ni Valentin - Mario O'Hara
Piping Dilat - Teo T. Antonio
Damaged People: Tales from the Gothic-Punk - Karl De Mesa
Agaw Dilim Agaw Liwanag - Milan Abreu
One Hundred Love Poems - Jimmy Abad/Alfred Yuson
Fourteen Love Stories - Jose Dalisay/Angelo Lacuesta
Best of Youngblood 1 - Jorge Aruta
Geek Shall Inherit the Earth - Carljoe Javier
Walong Diwata ng Pagkahulog - Edgar Calabia Samar
The Best of Mang Ambo - Larry Alcala
Sugar and Salt - Ninotchka Rosca
Tikim - Doreen Fernandez
Mga Kwento ni Lola Basyang 1 - Severino O Reyes
Mga Kwento ni Lola Basyang 2 - Severino O Reyes
Don Carlos Palanca Memorial Awards for Literature Short Story Anthology

Ang total 23 na libro, karamihan ay discounted pero may ibang hindi rin. Hindi ko rin namalayan na Marami na akong nabili namalayan ko na lang na wala na akong pera. Apat na Booth lang ang binilhan ko,
Anvil Publishing -  (Dito naubos pera ko)
UP Press -  Di gaanong maganda ang bargain sale nila ngayon, pero ayus naman.
Tahanan Publishing  - (Kung saan ko nabili ang Lola Basyang books ko. Ang totoo nyan, wala na silang kopya nung book 1, at 2 na lang ang naabutan ko nun, gusto ko kasing bilhin parehas, eh naawa sila sakin sa pagmamakaawa ko, binigay nila yung isang copy na tinagago nilang book 1. Ayun! Tenkyu Tenkyu Talaga!)
New Day Publishing - Kung saan ako nakabili ng Larry Alcala komik strip book. Idol ko si Mang Larry. Mas nauna kasi akong nahumaling sa komiks kesa sa libro.

May ilan na akong nabasa, Ang Kwento ni Lola Basyang 1 at 2. At kasalukuyang binabasa ang Damaged People at ang Huling Dalagang Bukid. Sana mabasa ko silang lahat hindi man ngayong taon. Haha. Ngayong taon ko din balak mag Nick Joaquin, kaya marami rin akong biniling Nick. Yung Walong Diwata naman nabasa ko na, bumili lang uli ako ng kopya dahil niregalo ko sa ibang kaibigan ang naging una kong libro.
Game basa na!

-Ayban

Tukador

Ito ang itsura ng mga libro sa kwarto. Magulo, halu-halo at kung anu-ano ang nakapatong at nakasalansang. Isang kategorya lang ang malinaw, ang lahat ng libro sa ikalawang palapag nito ay Literaturang Pilipino. Doon nakalagay ang Rosales Saga ko, lahat ng akda ni Ka Amado, mga student edition na libro ng UP Press at mga akda ni Lualhati Bautista at iba pang libro ng manunulat na Pilipino mula kay Edith at Edilberto Tiempo hanggang kay Bob Ong.

 Hindi ko maalala kung kailan ako nagsimulang nahilig sa Literaturang Pinoy, ang naalala ko lang nung mga panahong nasa kolehiyo ako, ginusto kong mas makilala ang aking sarili at higit sa lahat ang aking bayan. Doon ko natagpuan ang libro, sila ang silong at kubkuban ko at hindi ako nabigo.

 Sa kwarto namin ng mga kapatid ko mga libro ang naghahari kahit ako lang sa pamilya namin ang nagbabasa ng mga ito. Iba't iba ang hilig namin. Ang gitara sa larawan ay sa kapatid ko, wala siyang hilig sa pagbabasa mas hilig nya ang musika.

 Hindi ko rin namalayan na marami na pala akong libro sa kwarto, hindi ko na rin namalayan na hindi na ako makasabay sa dami nila. Mas madali ang bumili ng bumili ng libro kesa magbasa. Mabilis ako sa pagbili pero mabagal sa pagbabasa. Kung ituturing mga nasa kalahati palang ng mga Phil-Lit na libro ko ang aking nababasa. Ang mga klasikong ingles, pilosopiya, kontemporaryong ingles atbp. nalibro na nasa tukador ay nagaabang para sila'y basahin o buklatin man lang.

 Magulo ang tukador ng mga libro ko, labu-labo. Mas marami ang walang plastic cover sa meron. Minsan ko lang kasing mapagtripan ang plastic cover. Minsan bumili ako ng plastic adhesive para balutan ang mga lumang libro na nabili ko ng segunda mano. Mas mura kasi, hindi ako bumibili nga libro sa anyo nila. Kung bago o segunda mano, wala akong paki, mas mahalaga sa akin ang kanilang nilalaman. At masaya rin ako sa pakiwari na hindi lang ako ang nakapagbasa ang librong tangan ko, dahil binili ko ito mula sa dati nyang amo at hindi sa bookstore.

 May trabaho na ako ngayon, bagama't part-time lang, nagawa ko namang bumili ng isang tukador na mas mainam at maisasaayos ang kalagayan nila. Eto na sila ngayon. Phil-Lit pa rin ang hari sa bago kong tukador, dalawa sa palapag nito ay para lamang sa kanila.

Pero medyo luma na itong larawan na ito, bigla kasing nagdaan ang Manila Intl. Book Fair, at nadagdagan sila.

-Ayban

(H)Istorya

Bagong bili ngunit di bagong libro. 

Isang old skul edisyon ng libro ni Sir Ambeth Ocampo na Rizal without the overcoat at Mabini's Ghost.

Una kong nabasa ang Rizal without the overcoat sa library nung estudyante pa ako. Ito na siguro ang pinaka ayon na aklat kung mas nais mo pang makilala ang ating pambansang bayani, dahil sa libro hindi lang ang mga kadakilaang gawain ni Rizal ang tinatalakay, pinapakita rin dito si Rizal bilang tao. Minsan kasi nakakalituman natin na tao sya, tila demi-god kung ituring, parang ang unattainable ang nga ginawa nya, parang ang galing-galing, di na tao. Mga kang malalaman at mapupulot dito, ito ang librong nagkombinse sakin na si Rizal nga ang nararapat na pambansang bayani. Dito mo madidiskubre na si Pepe ay minsan may kalokohan din, makikipag-inuman at nagcocostume pa. Take note, Cleopatra pa.

Susubukan kong basahin muli ang Rizal without the overcoat kapag maluwag ako sa oras, sa ngayon Mabini's Ghost muna, si Sublime Paralytic na minsan nakakalimutan natin na bago sya malumpo, marunong syang maglakad.

Rosales Saga

Rosales Saga

Regalo mula sa isang kaibigan sa bookclub. 

:)